Quỳnh Nga – một chuyên viên pháp lý có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực thừa kế và bất động sản – từng gặp rất nhiều trường hợp thú vị khi hỗ trợ khách hàng lập di chúc. Một ngày nọ, chị nhận được cuộc gọi từ cô Hạnh, một phụ nữ ngoài 60 tuổi, lo lắng về việc lập di chúc nhưng còn băn khoăn: “Chị Nga ơi, em nghe nói lập di chúc mà không xem tuổi thì sau này con cháu dễ gặp xui xẻo, có đúng vậy không?”
Thắc mắc này không mới, nhưng lại là nỗi trăn trở chung của nhiều người lớn tuổi khi bắt đầu suy nghĩ về việc phân chia tài sản, đặc biệt là bất động sản – tài sản có giá trị lớn và mang tính kế thừa.
Niềm tin dân gian và yếu tố tâm linh
Trong văn hóa Việt Nam, nhiều người tin rằng việc xem tuổi khi lập di chúc có thể ảnh hưởng đến vận mệnh người lập và người thừa kế. Một số quan niệm cho rằng tránh lập di chúc vào những năm “hạn”, năm “tam tai”, hoặc năm tuổi xung khắc để tránh những điều không may.
Tuy nhiên, đó chỉ là niềm tin mang tính cá nhân, không có giá trị pháp lý trong việc lập di chúc.
Pháp luật quy định thế nào?
Quỳnh Nga giải thích rõ ràng: theo Bộ luật Dân sự Việt Nam, điều kiện để một người lập di chúc hợp pháp bao gồm:
- Người lập di chúc từ đủ 18 tuổi trở lên
- Có đầy đủ năng lực hành vi dân sự
- Di chúc được lập tự nguyện, không bị đe dọa hay cưỡng ép
- Nội dung di chúc không trái pháp luật, đạo đức xã hội
Không có bất kỳ điều khoản nào yêu cầu phải “xem tuổi” khi lập di chúc. Do đó, về mặt pháp lý, tuổi tác hay yếu tố tâm linh hoàn toàn không ảnh hưởng đến tính hợp pháp của di chúc.
Khi nào nên cân nhắc yếu tố tuổi tác?
Tuy không bắt buộc, nhưng có một vài tình huống đặc biệt mà việc xem tuổi lại giúp người lập cảm thấy an tâm hơn về mặt tinh thần:
- Người lập di chúc mang nặng niềm tin tâm linh hoặc tín ngưỡng cá nhân
- Gia đình có truyền thống hoặc phong tục liên quan đến xem tuổi khi làm việc lớn
- Muốn tránh tranh cãi trong nội bộ gia đình về thời điểm lập di chúc
Khi đó, việc xem tuổi có thể xem như một hình thức hỗ trợ tinh thần, giúp người lập cảm thấy yên tâm và nhẹ lòng hơn trong quá trình đưa ra quyết định.
Lời khuyên từ Quỳnh Nga
Từ kinh nghiệm thực tiễn, Quỳnh Nga thường khuyên khách hàng nên đặt yếu tố pháp lý làm trọng tâm. Nếu việc xem tuổi mang tính hỗ trợ tâm lý thì có thể thực hiện, nhưng đừng để nó trì hoãn quá trình lập di chúc, đặc biệt khi sức khỏe và tình trạng pháp lý còn thuận lợi.
Việc lập di chúc càng sớm, càng rõ ràng thì càng dễ tránh được tranh chấp, bảo vệ được quyền lợi cho người thân sau này. Việc lựa chọn thời điểm – dù có xem tuổi hay không – nên gắn với sự chủ động và minh bạch, chứ không phụ thuộc hoàn toàn vào yếu tố tâm linh.
